Gebouwen worden steeds geavanceerder maar bevatten systemen die over het algemeen niet zijn gekoppeld en dus apart van elkaar werken. Gevolg is een weglek van tijd, energie en vooral kwaliteit. Door systemen aan de voorkant van het bouwproces te verbinden is het mogelijk om echt slimmere gebouwen te maken. Op 14 november vindt er een Smart@School Event plaats om opdrachtgevers bewuster te maken van de kansen die er liggen.
In de ruimten van Living Space® Experience en Building Space® Experience in De Woonindustrie in Nieuwegein ervaar je wat er technisch al mogelijk is om het gebruik en de beleving van ruimten te beïnvloeden. Een mooie locatie voor het gesprek over slimme gebouwen. Harry Vedder van M3V heeft naast gastheer Paul Markesteijn van ABB ook Marco van Zandwijk van Ruimte OK en Ad Kuivenhoven van de Christelijke Onderwijs Groep (COG) uitgenodigd. Harry: “Iedereen is bezig met flexibele schoolgebouwen, die fluctuaties kunnen opvangen en op veranderingen binnen het onderwijs kunnen inspelen. Dat betekent dat je dan vaak de hele infrastructuur moet aanpassen. We maken gebouwen voor veertig jaar, die gedurende de levensduur vaak (te) moeilijk aan te passen zijn. Ontwikkelingen binnen zorg met domotica of het hotelwezen zijn verder met de integratie van gebruiksvriendelijke systemen, waardoor je slimmere gebouwen krijgt.”
NIEUWBOUW TECHNOVA COLLEGE
Ad knikt: “Op het moment dat je iets in je programma van eisen opschrijft is de werkelijkheid alweer veranderd. Hoe kun je als opdrachtgever dan nog je organisatie en exploitatie goed inrichten? Een bouwproces kent veel traditioneel georganiseerde disciplines, waarbij iedereen binnen de eigen keten met thema’s als innovatie en verduurzaming bezig is, maar er weinig samenhang is. Wij hebben een design en build aanbesteding gehad, maar merken hoe lastig het is om marktpartijen goed in te lichten over je intenties. Hoe creëer je nu een gemeenschappelijk platform, waarin alles samenkomt? In het bouwproces van het Technova College in Ede werken we met KNX. In de praktijk trek je simpel een extra kabel mee naast je datakabel, waardoor je een infrastructuur creëert waarmee je het hele gebouw gedurende de hele levensduur makkelijk kunt blijven aanpassen aan nieuwe (ook onderwijskundige) ontwikkelingen. Ons nieuwe gebouw wordt volgend jaar mei opgeleverd en is dan klaar voor de toekomst.”
Lees verder onder de afbeelding
PROTOCOL
Paul legt uit: “KNX is in feite de html van de installatietechniek en koppelt alles op het gebied van E en W (en ICT). Het is een gestandaardiseerd protocol dat regelt hoe je communiceert en er voor zorgt dat apparaten met elkaar kunnen communiceren. Daardoor programmeer en monitor je het hele gebouw op een aantal variabelen. Dat zijn nu nog heel veel handelingen, maar regel je met KNX met een simpele druk op de knop. Programmeer je je nieuwe configuratie dan worden gelijk aspecten als zonering, bezetting, klimaat, beveiliging en ICT meegenomen. Dat kunnen ook onderwijsconfiguraties zijn. Praktisch gaat het om twee kastjes in een ruimte die klimaat en aanwezigheid regelen. Met een unieke QR-code kun je als gebruiker programmeren, maar ook eigen accenten leggen. Uiteraard legt het systeem afwijkend gedrag vast, waardoor je tijdig kunt ingrijpen.” Harry knikt: “Ik dacht dat het maken van een intelligent gebouw duurder is, maar het tegenovergestelde is waar. Het meenemen van KNX in de structuur van een gebouw is heel eenvoudig; de wijze waarop je een gebouw vervolgens inricht is telkens een afweging, waarvoor je de tijd kunt nemen. In het ontwerpen van een gebouw weet je vooraf nog niet hoe je met de zonering omgaat, hoe je sluitplan eruitziet of waar welke afdelingen zitten. Dat zijn zaken die je vaak in het gebruik wilt ervaren. Met KNX regel je de startsituatie, die vervolgens te modificeren is, waardoor meer comfort in het ontwerpproces ontstaat.” Ad vult aan: “Buiten het feit dat het ook nog eens veel voordelen voor de bedrijfsvoering oplevert.”
KWALITEITSKADER HUISVESTING
Marco van Zandwijk: “KNX zou integraal onderdeel van het kwaliteitskader huisvesting moeten zijn. Regelsystemen voor de E en W-installaties die via één open platform bedienbaar en beheersbaar zijn, dragen bij aan gebouwen die duurzaam en efficiënt zijn. Door dit in de ontwerpfase al duidelijk als prestatie-eis mee te geven, wordt het uiteindelijke gebouw gedurende haar levensduur veel beter (her)programmeerbaar. Aandachtspunt is dat de mensen in de bouw- en ontwerpbranche nog vaak op de techniek zijn gericht.” Paul knikt: “Daarom leiden wij als gecertificeerd bedrijf ook mensen binnen de installatiebranche op. Door deze ontwikkeling borg je dat toekomstige gebouwen niet alleen slimmer maar ook duurzamer zijn en het presteren niet afhankelijk wordt van de toevallige passant die voor de huisvesting verantwoordelijk is. Harry ten slotte: “Doel van het Smart@School Event op 14 november is om de mindset van opdrachtgevers en gebouwbeheerders aan de voorkant van het bouw- en beheerproces te beïnvloeden met als resultaat slimmere gebouwen die goed zijn voor het onderwijs.”
Voor meer informatie over de Smart@School Event kijkt u op m3v.nl. Voor informatie over de nieuwbouw van het Technova College kijkt u op a12.nl/voortgang-bouw-technova-college.
Lees het artikel hieronder in de online editie van Schooldomein.