Hoe meer dikke muren, camera’s en bewakers, hoe veiliger we denken dat het is. We denken nog traditioneel waar het security betreft en dan hebben we het vaak over diefstal en inbraak. Het doel is om proactief potentiële dreigingen te signaleren. Daarbij is de alerte mens in zijn omgeving de beste beveiliger die er is.
Actuele veiligheidsthema’s zoals cybercriminaliteit, economische spionage, identiteitsfraude, radicalisering, polarisatie, extreem schoolgeweld, diefstal van intellectueel eigendom en examenfraude zijn onderwerpen die ook spelen in onderwijsinstellingen: “Wetgeving hoe hiermee om te gaan, is er echter nauwelijks. De verantwoordelijkheid ligt bij de scholen zelf.” Dat zegt Mark van den Wijngaard is veiligheidsspecialist bij Securitas; een organisatie die Integrale veiligheidsoplossingen binnen alle segmenten biedt. Volgens de veiligheidsspecialist is het tijd om de ogen te openen. “Statistisch gezien is de kans dat een school te maken krijgt met extreem schoolgeweld groter dan dat er een brand uitbreekt”, zegt hij. “Het fenomeen school shooting is overgewaaid uit Amerika. Er zijn al incidenten geweest in Denemarken en in Duitsland. Ook in Nederland zijn via social media extreme acties aangekondigd en gedeeld.”
Adequaat reageren
Als zich in Nederland een extreem geweldsincident op een school voordoet weet bijna geen enkele schoolinstelling daar adequaat op te reageren, vreest Van den Wijngaard. “Bij een brand of ongeluk zetten we de ontruimingsinstallatie aan en gaan we met z’n allen naar buiten. Maar als iemand zoveel mogelijk slachtoffers wil maken met een slag-, stoot-, steek- of vuurwapen dan is dat het laatste wat je moet doen. In dat geval zal er op eigen inzicht gevlucht moeten worden of in het ergste geval jezelf opsluiten (lockdown).” Hoewel in het buitenland lockdown procedures zijn doorgevoerd, is dat in Nederland niet het geval. Een gemiste kans, vindt Van den Wijngaard. Zeker omdat de procedure nodig is als de politie in het kader van de AMOK-procedure de taak heeft een gewapend persoon zo snel mogelijk uit te schakelen. Op zo’n moment mag niemand in de weg lopen.’
Tekst gaat door onder de foto
Inbreuk op imago
Volgens Van den Wijngaard is het imago een van de problemen waar scholen tegenaan lopen als het gaat om investeren in beveiligingsmaatregelen. “Scholen worden vaak gedwongen commerciële keuzes te maken ten koste van de veiligheid. Dat houdt in dat ze inzetten op een open omgeving met zo min mogelijk beveiligingsmaatregelen. Het resultaat is dat instellingen soms zo open zijn dat toegangscontrole ontbreekt, er weinig toezicht is en medewerkers en studenten niet zijn voorbereid op incidenten.”
Onzichtbare maatregelen
Toch is het mogelijk zelfs in het spanningsveld tussen open en veilig effectief te beveiligen. Door te investeren in onzichtbare maatregelen. Van den Wijngaard: “De sector kan zich wapenen door beter samen te werken: intern, met ketenpartners en veiligheidsdiensten. Door een sterke informatiepositie te creëren en te investeren in sociale controle. Onderwijsinstellingen moeten minder denken in risico’s, maar acteren op dreiging en afwijkende signalen monitoren die verwijzen naar een mogelijke dreiging.”
Lees het volledige artikel in de online editie van Schooldomein.