Gezond aanbesteden voor goede (school)gebouwen

Architectuur is belangrijk, maar architectenbureaus hebben het moeilijk. Toch verdient elke ontwerp- en bouwopgave de architect die het beste bij de opgave past. Onduidelijkheid over de wijze van selecteren leidt tot ergernis. Wat zijn goede afspraken om tot zaken te komen? In de nieuwe Schooldomein een debat tussen architecten en adviseurs, allen ervaren in de scholenbouw. Daarbij kwam ook de rol van de opdrachtgever, bijvoorbeeld de school of het schoolbestuur) aan de orde.

Huub Frencken (Frencken Scholl Architecten): “Adviseurs maken vaak een uitgewerkt programma van eisen, voordat de architectenselectie plaats vindt. Wij merken regelmatig dat de opdrachtgever onze visie deelt, maar belemmerd wordt door wat er al ligt.” Erik Kooij (Spring Architecten): “Waarom presenteert de opdrachtgever zich niet aan de architect? Hij verschuilt zich vaak achter de leidraad en dat maakt het lastiger om een ontwerp te maken dat aansluit op de wensen van de gebruikers.” Ieke Koning (ICSadviseurs): “Die discussie loopt nu binnen ons bureau; hoe kun je elkaar eerder versterken. Tegelijkertijd is het voor de visievorming van de opdrachtgever belangrijk om een veilige discussie te voeren, voordat je de vraag naar de markt brengt.”

Onderwijsvernieuwing
Kees Willems (TenW architecten adviseurs): “Juist de architect is in staat om met zijn ruimtelijke manier van verbeelden dat proces van onderwijsvernieuwing op gang te brengen.” Huub Frecken: “Vorige week nam ik een potentiële opdrachtgever mee naar een school die ik heb ontworpen. Ze willen eigenlijk een traditioneel concept, maar vonden het gebouw met zijn open structuur prachtig. Over twee weken moet ik presenteren, maar dan is de basis wel weer het programma van eisen.” Sander Ros (RoosRos Architecten): “Het kan anders; we doen nu mee in een selectietraject met drie architecten. De opdrachtgever komt bij ons bureau langs om een eerste indruk te krijgen en met het team hebben we over een week een interactieve workshop. Dat maakt het proces veel productiever en inspirerender.”

Richtlijn ‘gezond aanbesteden’
Het volledige artikel lees je in de komende Schooldomein, vanaf 29 november op deze website. Ondertussen hebben ICSadviseurs, de BNA en Architectuur Lokaal de richtlijn ‘gezond aanbesteden’ gelanceerd. Hiermee wordt het ‘nieuwe normaal’ geïntroduceerd binnen architectenselectieprocedures. Het doel is bewustwording bij opdrachtgevers te vergroten van het effect van een uitvraag bij een architectenselectie.

Met de richtlijn willen de BNA, ICS en Architectuur Lokaal een lans breken voor een economisch verantwoorde selectieprocedure, waarmee tenderkosten deels in aanmerking kunnen komen voor een vergoeding. Partijen moeten zich bewust zijn van de inspanning die bij een bepaald type uitvraag hoort en daar naar handelen. En daar ook aanspreekbaar op zijn. Dat betekent ook dat er een redelijke vergoeding overwogen wordt, wanneer een significante inspanning gevraagd wordt, zoals dat ook in de aanbestedingsregels is vastgelegd. De richtlijn is daarmee de eerste aanzet.

Bekijk of download de richtlijn ‘gezond aanbesteden’.

Heeft u vragen of opmerkingen, neem dan contact op met de BNA of met Jan Willem van Kasteel van ICSadviseurs.