Geslaagd symposium “Samen Werken aan de Leeromgeving van Morgen”

Op 29 november organiseerde IVVD in samenwerking met Schooldomein het symposium Samen Werken aan de Leeromgeving van Morgen over de leer- en werkomgeving in het mbo, hbo en wo. Aan het einde van het symposium werd het gelijknamige boek gelanceerd; het lijvige Inspiratieboek met 90 projecten die in de periode 2010-2025 zijn of worden gerealiseerd.

Na een introductie van dagvoorzitter en hoofdredacteur van Schooldomein Sibo Arbeek bestond het programma uit een aantal interessante inleidingen van achtereenvolgens professor Real Estate TU Delft Alexandra den Heijer, manager onderzoek, innovatie en masters aan de HAN Ronald Beckers, Expert Future Learning Spaces Marij Veugelers en lector Aeres Hogeschool Wageningen en professor aan de Open Universiteit Heerlen Frank de Jong. Alexandra den Heijer ging in haar lezing De campus als living lab in op de trend en noodzaak om weer meer structuur te brengen in het gebruik van de campus. Duidelijk is dat studenten behoefte hebben aan structuur, regelmaat en een heldere richting. Daarbij is een fysieke leeromgeving van belang, om elkaar te ontmoeten en levenslange relaties aan te gaan. Alexandra vertelde dat devices op een aantal momenten weer verboden in de (college-)zaal zijn om daarmee weer echte verbindingen te maken. Ook kunnen studenten niet meer vrijblijvend ruimten reserveren en leidt de toenemende schaarste aan grondstoffen, energie en structuur tot nieuwe omgangsvormen, die de inrichting van het publieke domein gaan beïnvloeden. Dat vraagt ook om nieuw en inspirerend leiderschap. Onder de intro De leeromgeving is holistisch en gepersonaliseerd beargumenteerde Ronald Beckers dat na eeuwen onderwijsontwikkeling de nadruk op veel scholen nog steeds op centrale informatieoverdracht ligt. Hij ziet nu een trend waarbij er meer nadruk op beleving en een diversiteit aan inrichtingsvormen is, maar zonder de relatie tussen nieuwe onderwijsvormen, digitalisering van het onderwijs, de behoefte van de student is het lastig om een passende leeromgeving te maken. Marij Veugelers ging in haar presentatie Hoe ziet de learning space eruit in op de ontwikkeling van de active learning classroom naar het activiteit gericht werken. Ruimtes voor future learning, zijn ingericht dat ze op verschillende manieren te gebruiken zijn. Het kenmerk van een innovatieve onderwijsruimte is bijvoorbeeld dat tafels en stoelen verrijdbaar zijn en dat er een whiteboard of een AV-scherm op wielen is. De docent heeft een werkplek in het midden van waaruit de apparatuur bediend kan worden. Alles is mobiel en inklapbaar, waardoor je snel verschillende werkopstellingen kunt maken. Marij benadrukte dat er al internationaal en in Nederland al veel ontwikkeld is; probeer daarom niet steeds opnieuw het wiel zelf uit te vinden. Frank de Jong gaf in zijn lezing Responsief leren en ecologisch intelligent handelen aan hoe wij onze resources aan het uitputten zijn en benadrukte het belang van ecologisch intelligent handelen en responsief leren. Het huidige onderwijs is failliet, want nog steeds gericht op het geven van instructie, zelfs in de online-lesomgeving. Informatie wordt pas kennis wanneer je het deelt en samen, responsief, de wereld van morgen ontdekt. Daar hoort een lege leeromgeving bij, die naar behoefte kan worden ingericht.

Na de pauze vertelden opdrachtgevers met hun adviseur en/of architect in parallel georganiseerde sessies over hun recent gerealiseerde project; het Alfa College in Hoogeveen, Beroepscampus Middelharnas, de Aeres Hogeschool in Almere, Zernikeplein 7 in Groningen, Het Nieuwe Universiteitsgebouw van de Vrije Universiteit in Amsterdam en Aurora van de Wageningen University kwamen daarbij aan bod. Moderator Edward van der Zwaag sloot de middag af met de debat, waarna Sibo Arbeek het eerste exemplaar van het Inspiratieboek aanbod aan Alexandra den Heijer als voorzitter van het Comité van Aanbeveling.

Het Inspiratieboek telt 544 pagina’s en documenteert uitgebreid 90 projecten in het mbo, hbo en wo. Het boek bevat daarnaast veen facts and figures, een onderzoeksverslag van Alexandra den Heijer over de campus als living lab en veel bijdragen van visionairs. Het boek is te bestellen via de webshop van Ten Brink Uitgevers.