Breed programma MFA De Lijsterhof in Barneveld

De tachtiger jaren wijk De Vogelbuurt in Barneveld kende meerdere scholen van verschillende denominaties. Omdat het aantal leerlingen afnam en de gebouwen verouderd waren, besloot de gemeente de scholen op één locatie te concentreren en te combineren met andere functies. Het resultaat mag er zijn.

Op de uitgekozen plek stonden al twee scholen en een sporthal, waarbij één van de scholen enkele jaren geleden was afgebrand en inmiddels opnieuw gebouwd was. De tweede school en de sporthal waren verouderd en aan vervanging toe. Architect Henno Westeneng: “De gemeente wilde de verschillende denominaties intensiveren en flexibiliteit tussen de scholen mogelijk maken. Dat was een mooie uitdaging. De openbare school bleef staan, de oude school werd gesloopt en op dezelfde locatie zijn twee nieuwe scholen toegevoegd. De bestaande sporthal werd gerenoveerd en daarnaast is het programma verbreed met twee peuterspeelzalen, een BSO en een balletruimte.” We hebben het programma gecomprimeerd tot een compacte bouw met een beperkte footprint, waarmee er veel ruimte overbleef voor twee royale schoolpleinen, een ecologische speelzone en een kiss en ride zone die ook gebruikt kan worden als atletiekbaan,” aldus Henno Westeneng. “Onderwijs beperkt zich niet tot het gebouw, maar vindt ook buiten plaats.” Qua uiterlijk is de nieuwbouw, met beige-bruine stenen, ‘familie’ van de bestaande naastgelegen basisschool. Toch hebben zowel de nieuwbouw als het te renoveren gedeelte een eigen uitstraling gekregen. Statige metselwerk penanten geven het nieuwe deel schaal, maat en ritme. De diepe negges werken zonwerend en dragen zo bij aan een prettig binnenklimaat. Op de wand van de sportzaal is een keramische steenstrip aangebracht, waardoor er een samenhangend beeld ontstaat.”

Lees verder onder de foto

INTENSIVEREN
De Lijsterhof is een multifunctionele accommodatie voor 0-13 jaar en daarmee een centrale voorziening voor de wijk. In plaats van een éénlaags gebouw met kleine kapjes is het een gebouw geworden dat zich nadrukkelijk toont aan zijn omgeving. De nissen en grote glasvlakken zorgen voor ritme en dynamiek. Ze vormen op het plein ook fijne, besloten zit- en speelplekjes voor de kinderen. De relatie binnen buiten is transparant en open, dat leest zich door veel doorzichten, gebruik van glas en prachtige zichtlijnen. De plattegrond is logisch. Je komt binnen in een gezamenlijk hart. Een hoge en lichte centrale hal van waaruit je links en rechts naar de beide scholen gaat. Het middendeel herbergt de entrees van de scholen en een aantal kantoor- en spreekruimten. In dit centrale deel kunnen gebruikers ruimten delen. Bijvoorbeeld een flexibel lokaal dat bij groei en krimp gebruikt kan worden door een van beide scholen. De beiden ‘onderbouwen’ hebben bovendien een eigen ingang grenzend aan hun plein. In het verlengde van de entreehal ligt een grote multifunctionele ruimte die kan worden verbonden met de twee speellokalen. Samen met de tribunetrap ontstaat zo een grote ruimte voor presentaties, opvoeringen en bijeenkomsten. Aan die zijde ligt ook de verbinding met het oude deel, dat op een natuurlijke manier is aangehecht. Het gebouw kent een helder stramien met grote overspanningen, waarbinnen je eenvoudig je eigen ruimtelijke keuzen kunt maken. De ene school heeft gekozen voor grote lokalen met een brede gang. De andere voor leerpleinen die door middel van vouwwanden gekoppeld kunnen worden aan de lokalen.”

Lees verder onder de foto

DUURZAAMHEID
“Er was een hoge ambitie ten aanzien van de duurzaamheid”, aldus Monique Kokx, projectleider van de gemeente: “We hebben de marktpartijen uitgedaagd om de MFA, binnen de beschikbare financiële kaders, energieneutraal uit te voeren. Dat is niet alleen goed voor het binnenklimaat, maar biedt de scholen ook de mogelijkheid om de energiekosten te verlagen. De gemeente Barneveld heeft daarvoor extra middelen beschikbaar gesteld. Beide schoolbesturen hebben ook zelf geïnvesteerd in een wko-installatie en extra PV-cellen. Zo is er, naast een fijn binnenklimaat, ook daadwerkelijk een energieneutrale MFA gerealiseerd.

Lees verder onder de foto

Arco van Houwelingen

ENERGIENEUTRALE SCHOOL
Arco van Houwelingen is directeur van de Fontein: “De Fontein heeft twee locaties en in totaal 500 leerlingen. Op deze locatie bedienen we 200 leerlingen en onze collega-school Prins Willem Alexander 180 leerlingen. De Lijsterhof is echt een multifunctionele accommodatie met een breed aanbod van drie basisscholen, twee peuterspeelzalen, BSO, een sporthal en een balletvoorziening. Het is nog geen bruisend centrum van de wijk, maar dat is al aan het groeien. De nieuwbouw zit in een statig ogend pand met zijn beige-bruine metselwerk en verspringende penanten, die ’s avonds overigens prachtig verlicht zijn. Wij werken met leerpleinen, flexibele ruimten en een eigen kleurenpatroon, onze collega-school heeft voor een meer traditionele opzet met lokalen en gangen gekozen. Dat maakt het gebouw goed mogelijk. De besturen hebben echt hun nek uitgestoken voor duurzaamheid en zelf ook geïnvesteerd in het gebouw. Dat heeft een energieneutrale school opgeleverd. Goed voor het onderwijs en de exploitatie van het gebouw. Tussen de beide scholen ligt een flexibel lokaal dat onderlinge groei en krimp van de beide scholen reguleert. Dat werkt prima.