Een groot deel van de 95 miljoen schoolkinderen in Europa volgt hun lessen in klaslokalen met te hoge CO2-gehaltes en onvoldoende daglicht. Dat blijkt uit recent onderzoek van het Duitse onderzoeksinstituut Fraunhofer Institute for Building Physics (IBP). Ondanks dat schoolgebouwen de afgelopen jaren zijn verbeterd, kan er nog veel gedaan worden om een gezond binnenklimaat te creëren voor de optimale leeromstandigheden van kinderen. De VELUX Groep vindt dat hier tijdens het ontwerpen of renoveren van schoolgebouwen, nog meer aandacht aan moet worden besteed.
Het nieuwe onderzoek, waarin meer dan 200 wetenschappelijke onderzoeken systematisch opnieuw werden bekeken, wijst uit dat sommige scholen CO2-gehaltes hebben tussen de aanbevolen norm van 1.000 tot 2.000 ppm. Bij veel scholen zijn de gehaltes echter meer dan 2.000 ppm en in sommige gevallen hebben onderzoekers waardes gemeten tot wel 6.000 ppm. Daarnaast voldeden niet alle scholen aan de daglichtfactor van 3-5%, de aanbevolen hoeveelheid daglicht in klaslokalen.
Beter binnenklimaat leidt tot betere prestaties
De onderzoekers concludeerden tevens dat het verbeteren van de ventilatie, het terugdringen van de CO2-concentratie en het vergroten van de hoeveelheid daglicht in klaslokalen de prestaties van leerlingen aanzienlijk verbetert. Kinderen leren sneller, kunnen zich beter concentreren en het verzuim is lager. De onderzoekers kwamen tot de conclusie dat de snelheid waarmee scholieren werken tot wel 15% omhoog gaat door simpelweg meer te ventileren.
Prof. Dr. Gunnar Grün, hoofdonderzoeker op het Fraunhofer IBP vertelt: “Ons onderzoek toont aan dat de kwaliteit van het binnenklimaat op scholen, wat betreft toegang tot daglicht en frisse lucht, een significant effect heeft op de leercapaciteiten van kinderen. We hebben geconstateerd dat veel scholen in Europa geen optimaal binnenklimaat hebben en daarom hopen we dat dit rapport overheden aanzet tot actie.”
Betere schoolprestaties stimuleren economische groei
Betere prestaties in het onderwijs hebben namelijk niet alleen voordelen voor de individuele leerling. Als het niveau van onderwijs in Europese landen vergeleken wordt aan de hand van PISA testscores, een internationaal peilingonderzoek van de OECD naar de kennis en vaardigheden van 15-jarigen, toont dit aan dat er een relatie is met de economische groei in deze landen. Het onderzoeksrapport laat zien dat als schoolprestaties van kinderen met 2,8% verbeteren, de economische groei van dat land met 6,7% tot 9,5% stijgt (gebaseerd op BNP per hoofd van de bevolking).
“Deze resultaten bewijzen dat een gezond binnenklimaat op scholen bij Europese overheden een hogere prioriteit moet krijgen. Betere en gezondere schoolgebouwen leiden niet alleen tot slimmere leerlingen, ze zijn ook goed voor de economie vanwege de verhoogde productiviteit. Ik weet zeker dat dit onderzoek het onderwerp van discussie zal zijn en zal fungeren als katalysator van een positieve verandering op Europese scholen,” vertelt Michel Sombroek van VELUX Nederland.
Hoe kunnen we het binnenklimaat op scholen verbeteren
In de conclusies van het rapport wordt een aantal manieren genoemd om het binnenklimaat op scholen te verbeteren. Natuurlijke ventilatie is al opgenomen in het ontwerp van de meeste scholen in Europa. Om te beginnen, zou daarom tijdens de les meer tijd moeten worden genomen om te ventileren. Maar mechanische ventilatiesystemen, zoals gemotoriseerde ramen, kunnen ook zorgen voor een optimale luchtkwaliteit, zonder dat leraren hun gedrag tijdens de les hoeven aan te passen. Door vochtgehaltes, CO2-concentraties en temperaturen te monitoren, schakelt het systeem zichzelf simpelweg in als er frisse lucht nodig is. Een andere mogelijkheid zijn hybride ventilatiesystemen, zoals natuurlijke ventilatie in combinatie met ventilatoren. Deze systemen combineren de voordelen van natuurlijke en geautomatiseerde ventilatie. Het rapport geeft ook aan dat wat daglicht betreft, ramen in het dak de inval van natuurlijk daglicht met 50% kunnen verhogen.
Klik hier om het technische document ‘Impact of the indoor environment on learning in schools in Europe’ van Fraunhofer IBP te lezen/downloaden.
(tekst gaat verder onder afbeelding)
Voorbeelden van gezonde schoolgebouwen
De renovatie van de Langebjerg School en Endrup School zijn goede voorbeelden van hoe meer daglicht en frisse lucht de leeromgeving kunnen veranderen. Op de Langebjerg School waren de leerkrachten erg blij met de installatie van de automatisch bestuurbare VELUX INTEGRA® dakramen. De automatische ventilatie van het bovenste deel van de klaslokalen voorkomt tocht als gevelramen moeten worden geopend om de lokalen te luchten. Bekijk hier de projecten.
Over Fraunhofer IBP
Het Fraunhofer Institute for Building Physics IBP specialiseert zich in onderzoek, ontwikkeling, testen, demonstraties en adviezen op de verschillende gebieden van de bouwfysica. De onderwerpen bestaan uit het terugdringen van geluidsoverlast, maatregelen voor geluidsisolatie in gebouwen, optimalisatie van de akoestiek in binnenruimtes en oplossingen om energie-efficiëntie en lichttechnologie te optimaliseren. Het Fraunhofer IBP concentreert zich ook op zaken die te maken hebben met klimaatbeheersing en binnenklimaat, hygiëne en gezondheid, uitstootgehaltes van bouwmaterialen, weerbestendigheid en bescherming tegen hitte en vocht, behouden van bouwstructuren en het conserveren van historische monumenten. Het instituut werkt met duurzame ingenieursmethodes om de milieuvriendelijkheid en de sociale en technische invloed van producten, diensten en processen te analyseren. Deze gegevens zijn de basis om duurzaamheid, duurzame optimalisatie en promotie van innovatieprocessen te evalueren. Het portfolio van het Fraunhofer IBP betreffende bouwfysicadiensten betreft tevens scheikunde en biologie betreffende gebouwen, hygiëne, infecties en betontechnologie. Hun Kassel site paste conventionele methodes van efficiënt energieverbruik toe en levert topexpertise omtrent de ontwikkeling van componenten voor bouwsystemen. Klik hier voor meer informatie.
VELUX is partner van Schooldomein.